Zwracacie uwagę na to z jakiego kraju pochodzą książki, które czytacie? Założę się, że w Waszej biblioteczce (tak jak i w mojej) najwięcej jest literatury polskiej i tej pochodzenia anglojęzycznego. Warto jednak również poszukać czegoś innego - ja w poprzednim roku otworzyłam się również na literaturę hiszpańską, włoską, turecką i bułgarską, a również - także dzięki pięknej Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich Wydawnictwa Poznańskiego - skandynawską. Największą popularnością z tych rejonów cieszą się oczywiście skandynawskie kryminały, ale nie wolno zapominać, że i w innych gatunkach te kraje również są świetne. W poprzednim roku, w grudniu, ruszyła kampania czytelnicza nakłaniająca do przyjrzenia się literaturze duńskiej. Prowadzona jest ona pod hasłem "Dania: mały kraj - wielka literatura". I faktycznie Dania jest naprawdę malutkim krajem - jest 6 razy mniejsza od Polski! Jednak literacko (i nie tylko! warto też przyjrzeć się np. duńskim serialom) ma nam wiele do zaoferowania i to w wielu różnych gatunkach. Chciałam Wam przedstawić bliżej kilka wybranych duńskich tytułów, na które ja sama zwróciłam uwagę.
1. "Pożegnanie z Afryką" Karen Blixen
Zacznijmy od literatury pięknej i wspomnianej już Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich, a dokładniej od klasyki, o której wszyscy słyszeli, ale chyba nie wszyscy (w tym ja!) czytali 😊 Mam na myśli tutaj oczywiście Karen Blixen i jej "Pożegnanie z Afryką". Książka oryginalnie wydana została w 1937 roku i jest autobiograficzną opowieścią o życiu pisarki w Kenii, gdzie spędziła razem ze swoim mężem kilkanaście lat na plantacji kawy. Książka podobno zachwyca pięknym językiem i zmysłowym stylem, a i obnaża wiele różnic kulturowych. W Polsce wydana po raz pierwszy w 1962 roku, w 1985 została zekranizowana przez Sydneya Pollacka z rewelacyjnymi kreacjami Maryl Streep i Roberta Redforda, za którą zdobyła aż 7 Oscarów! Ja w swoich planach mam zarówno książkę, jak i film, więc na pewno niedługo znajdziecie tu na blogu dłuższy tekst na ten temat.
Niezapomniana opowieść o prawdziwej Afryce.„Biały człowiek, chcąc komuś powiedzieć coś miłego, napisałby: »Nigdy cię nie zapomnę«. Mieszkaniec Afryki mówi: »Nie wyobrażamy sobie, abyś mógł o nas kiedykolwiek zapomnieć«”.„Pożegnanie z Afryką” to autobiograficzna i najbardziej znana powieść duńskiej pisarki. Napisana w pięknym, zmysłowym stylu, z jednej strony ukazuje niepowtarzalne piękno Czarnego Lądu, z drugiej obnaża różnice między kulturą a naturą. Jest pełna współczucia, zrozumienia i szacunku dla drugiego człowieka. Blixen utrwaliła portret Afryki, której już nie ma. Afryki czasów kolonialnych, tworzonej przez przenikające się kultury miejscowych i przyjezdnych próbujących narzucić swoje reguły, często związane z brakiem poszanowania dla lokalnej społeczności.
2. "Życie Sus" Jonas T. Bengtsson
Drugim tytułem z Serii Skandynawskiej, który chcę Wam przedstawić jest zeszłoroczna premiera autorstwa Jonasa T. Bengtssona pt. "Życie Sus". To współczesna powieść, która swoją oryginalną premierę miała zaledwie kilka lat temu. Opowiada historię tytułowej Sus, której miłością są noże. Podobno jest to proza, surowa, twarda i inna od tego, do czego jesteśmy przyzwyczajeni. Ja na pewno chcę to sprawdzić, więc i lekturę tej powieści mam w swoich czytelniczych planach!
Współczesna opowieść o rodzinie i zemście, współczuciu i pięknie.
Dziewiętnastoletnia Sus jest już w zasadzie dorosła i sama radzi sobie w życiu, ale wiele osób nadal bierze ją za dziecko. Prawie jakby czas zatrzymał się dla niej i dla jej rodziny – zwłaszcza że brat leży w szpitalu z kawałkiem szrapnela przesuwającego się w mózgu, a ojciec przebywa w więzieniu za zamordowanie ich matki.Wkrótce jednak życie zacznie się na nowo i gdy bramy więzienia się otworzą, Sus będzie gotowa do starcia z potworem.
3. "Chłopiec z tamtych lat" Janina Katz
Z literatury pięknej chciałam Wam też wspomnieć o "Chłopcu z tamtych lat" Janiny Katz, która w grudniu ukazała się nakładem Wydawnictwa Driada. Jest to polska pisarka, która wyjechała do Danii po roku 1969. Podczas swojego życia wydała pięć powieści, dwa tomy opowiadań, trzynaście tomików poezji i książkę dla dzieci. Była również tłumaczką i ambasadorką literatury polskiej. Została nagrodzona wieloma ważnymi skandynawskimi i polskimi literackimi nagrodami. Wstyd więc się przyznać, że ja o jej twórczości wiem niewiele. Chcę to jednak zmienić i mam nadzieję, że właśnie ten tytuł mi w tym pomoże. To niewielka książeczka, wyglądająca dosyć niepozornie, która podobno zachwyca spokojnym stylem. Jest to też ciekawe spojrzenie na polskich Żydów, którzy przeżyli wojnę, a po kolejnych antysemickich nagonkach (jak autorka) w końcu zdecydowali się ją opuścić.
Narratorka Ania spędziła dzieciństwo w Krakowie w nieświadomości tego, co wydarzyło się w czasie wojny. Wychowująca ją ciotka nie chce mówić o losie rodziny ani o tym, jak obie jako Żydówki przeżyły wojnę.
1969 roku Ania osiada w Kopenhadze, dokąd zaprasza ją Joachim, tytułowy przyjaciel z młodzieńczych lat. Joachim też jest sierotą. Ożenił się z Dunką, radykalnie odcina się od swoich kulturowych korzeni i na siłę próbuje stać się Duńczykiem. Ania - przeciwnie, świadomie pozostaje outsiderką, niejako przez szybę obserwując duńską rzeczywistość, a doświadczenie fiaska życiowego Joachima utwierdza ją w poczuciu, że będąc emigrantem, zawsze pozostaje się outsiderem.
W miarę upływu czasu Ania odczuwa coraz intensywniejszą potrzebę znalezienia odpowiedzi na dręczące ją pytania o przeszłość własną i jej wymordowanej podczas Zagłady rodziny.
4. "Żywica" Ane Riel
Kończąc pisać o powieściach z literatury pięknej i przechodząc do bardziej kryminalnego stylu nie mogłabym nie wspomnieć o "Żywicy" Ane Riel. Oryginalnie została wydana w 2015 roku, u nas ukazała się zimą 2020. Jest to jedna z trzech powieści tej autorki, ale to ta zdecydowanie najgłośniejsza. Została przetłumaczona na 26 języków, zebrała wiele ważnych literackich nagród skandynawskich, a nawet została zekranizowana! Ja czytałam ją kilka miesięcy po jej premierze i pamiętam, że zrobiła na mnie ogromne wrażenie, więc mogę z czystym sumieniem poświadczyć, że książka nie tylko okładkę ma zachwycającą! To bardzo pokręcona, mroczna proza, zakwalifikowana jako thriller, ja tam jednak widzę też wiele z literatury pięknej. Moja recenzja - klik!
Co się dzieje, jeśli kochasz kogoś tak bardzo, że chcesz go zatrzymać przy sobie za wszelką cenę, w bezpiecznym miejscu?
Rodzina Haarder mieszka na odosobnionej, porośniętej świerkami małej wysepce i z rzadka kontaktuje się z obcymi. Mieszkańcy sąsiedniej wyspy uważają ich za dziwnych, ale nie wtrącają się w ich życie. Gdy ojciec zgłasza śmierć 9-letniej córki, szanują ich żałobę i coraz mniej się interesują tym, co się dzieje w odosobnionym domostwie.
Żywica to wstrząsająca i zarazem wzruszająca kronika stopniowego upadku i szaleństwa, do którego może doprowadzić ludzi lęk przez kolejną utratą i traumą.
5. Cykl kryminalny o detektywie Jeppe Kørner autorstwa Katrine Engberg
Przesycony atmosferą starej Kopenhagi, pełen zaskakujących zwrotów akcji thriller o skutkach pomieszania fikcji z rzeczywistością.
Pewnego dnia wczesnym rankiem starszy pan, Gregers Hermansen, idzie wyrzucić śmieci w nieco zaniedbanej kamienicy w centrum starej Kopenhagi. Na jednym z pięter zauważa uchylone drzwi. Zaniepokojony zagląda ostrożnie do środka, nagle potyka się i upada. Kiedy dochodzi do siebie, dociera do niego, że leży na zakrwawionym ciele młodej dziewczyny, która wynajmowała jedno z mieszkań wspólnie z współlokatorką.
Tak zaczyna się koszmar mieszkańców kamienicy. Śledztwo w sprawie tajemniczego i z pozoru pozbawionego motywów mordu prowadzi dwoje policjantów z kopenhaskiego wydziału zabójstw, inspektorzy Jeppe Korner i Anette Werner. Wkrótce okazuje się, że mieszkająca w tej samej kamienicy właścicielka domu, Esther de Laurenti, pisze kryminał, w którym ofiara dziwnie przypomina zamordowaną dziewczynę. Policjanci stają przed nie lada zagadką do rozwikłania, tym bardziej, że tropy mnożą się i prowadzą w nieoczekiwanych kierunkach. Czy klucz do rozwiązania tajemnicy tkwi w przeszłości właścicielki domu? Dlaczego napisana przez nią powieść tak inspiruje mordercę?
Pasjonujący thriller o misternej zemście, w którym prawdziwy sprawca, niczym tytułowy motyl szklanoskrzydły, do samego niemal końca pozostaje „niewidoczny” dla tropiących go detektywów…
Pewnego jesiennego poranka roznosiciel gazet dokonuje makabrycznego odkrycia: w fontannie na Strøget, głównym deptaku Kopenhagi, znajduje ciało nagiej kobiety. Policja ze zdziwieniem odkrywa brak jakichkolwiek śladów krwi, na ciele ofiary są natomiast liczne nacięcia. Wszystko wskazuje na to, że ofierze upuszczono krew. W ciągu następnych dwóch dni pojawiają się dwa kolejne ciała, jedno w fontannie przed Szpitalem Krajowym, drugie w jednym ze stawów w centrum miasta. Wszystkie ofiary zginęły w ten sam sposób: upuszczono im krew, używając do tego rzadkiego rodzaju skalpela – skaryfikatora. Poza tym okazuje się, że wszystkie trzy ofiary coś wiąże: wszystkie pracowały w ośrodku terapeutycznym Dom Motyl dla młodzieży z problemami psychicznymi. Ośrodek został rozwiązany kilka lat wcześniej po samobójstwie jednej z młodych pacjentek. Teraz zaczynają ginąć osoby z nim związane.
Kto będzie następną ofiarą? Kto zabija i dlaczego? Rozpoczyna się wyścig z czasem…
6. "Czaszka z Katynia. Opowieść o zbrodni" Anna Elisabeth Jessen
Na koniec mam jeszcze jedną propozycję od Wydawnictwa Driada, tym razem z literatury non-fiction pt. "Czaszka z Katynia. Opowieść o zbrodni" pióra Anny Elisabeth Jessen, dziennikarki i reżyserki filmów dokumentalnych. W oryginale ukazała się w 2008 roku, na nasz rynek trafiła w 2019. Jest to reportaż o śledztwie dziennikarskim dotyczącym Zbrodni Katyńskiej, który ma trzymać w napięciu od pierwszych stron lektury. W książce przeplatają się wątki polskie i duńskie, a całość polecana jest dla fanów powieści historycznych i detektywistycznych. Z tego co słyszałam to naprawdę mocna i warta uwagi pozycja. 
Reportaż duńskiej pisarki i reżyserki filmów dokumentalnych, m.in. znanego w Polsce filmu Czaszka z Katynia. To iście detektywistyczna i trzymająca w napięciu opowieść o przypadkowym odkryciu przez autorkę w kopenhaskim Instytucie Medycyny Sądowej czaszki polskiego oficera zamordowanego w Katyniu, o pełnym nieporozumień poszukiwaniu jego rodziny, a także o losach duńskiego lekarza uwikłanego przez Niemców w sprawę katyńską. Wątki polskie przeplatają się w tym fascynującym reportażu z wątkami duńskimi i z opowieścią o wieloletnim zakłamywaniu przez świat prawdy o mordzie katyńskim.
Autorka przekładu jest laureatką Nagrody Literackiej GDYNIA 2019.
Te siedem tytułów przyciągnęło moją uwagę, ale oczywiście literatura duńska to wiele, wiele więcej. Zachęcam Was do samodzielnego jej odkrywania, na pewno znajdziecie tam też inne gatunki literackie, które mogą Was interesować, jak np. książki dla dzieci i młodzieży, a także poradniki i poezję. Wszystkie tytuły biorące udział w tej kampanii znajdziecie w http://www.ksiegarniadunska.pl/. Znajdziecie też tam odnośniki do miejsc, w których możecie kupić te książki przez Internet.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz