"Trup w sanatorium" Marta Matyszczak

Autor: Marta Matyszczak

Tytuł: Trup w sanatorium

Cykl: Kryminał pod psem, tom 6

Data premiery: 03.07.2019

Wydawnictwo: Dolnośląskie

Liczba stron: 320

Marta Matyszczak debiutowała w czerwcu 2017 roku pierwszym tomem serii „Kryminału pod psem” pt. „Tajemnicza śmierć Marianny Biel”. Do tej pory zdążyła już wydać kolejne 6 tomów, napisała też kilka opowiadań do polskich antologii, a także zajmuje się pisaniem scenariuszy fars teatralnych i gier typu Virtual Reality. Z zawodu dziennikarka, z pochodzenia Chorzowianka, kocha wszystkie czworonogi. Książkowy Gucio miał swój pierwowzór w rzeczywistości, którego co jakiś czas mogliśmy podglądać na profilu instagramowym autorki. Niestety właśnie w roku 2019 Gucio odszedł z naszego świata, jednak na zawsze pozostanie uwieczniony na kartach powieści.

W „Trupie w sanatorium” agencja detektywistyczna Solan, czyli Szymon, Róża i Gucio wybierają się na wakacje do Świnoujścia. Według Szymona mają spędzać czas aktywnie (biorą ze sobą rowery), według Róży i Gucia leżeć na plaży 😊 Jednak żaden z tych planów nie zostaje w całości zrealizowany, gdyż w pensjonacie – sanatorium Krecik, w którym zatrzymują się bohaterowie dochodzi do morderstwa! Starsza pani została otruta strychniną, po czym dla pewności utopiona w basenie solankowym. Kto zaczaił się na jej życie? Dlaczego? Dyrektor pensjonatu zatrudnia Szymona do rozwiązania zagadki. Równocześnie z nim sprawą zajmuje się policja... Może to za duże słowo – do śledztwa, przez braki w kadrach i okres urlopowy, zostaje oddelegowany nie kto inny jak ciapowaty aspirant Barański! Który z nich pierwszy znajdzie mordercę? 😊

Książka składa się z prologu, 10 rozdziałów i epilogu. Każdy z rozdziałów tytułowany jest cytatem z starych, polskich, PRL-owych piosenek. Akcja powieści toczy się dwutorowo – w czasach aktualnych oraz w 1977 roku. Narratorów jest czterech – Szymon i Róża przedstawieni są w narracji trzecioosobowej, a Gucio i Alicja (postać z 1977 roku) wypowiadają się w pierwszej osobie czasu przeszłego. Czasy aktualne i dawne przedstawione są naprzemiennie.

Styl powieści jest niepowtarzalny – nie znam żadnego innego autora piszącego podobnie jak Marta Matyszczak. Jej książki wpisują się w gatunek komedii kryminalnej, więc oczywiście humor musi być. I jest go faktycznie tutaj naprawdę sporo! Znajdziemy go w dialogach, w sytuacjach, w postaciach i w samych komentarzach narratora odnoście zastanej rzeczywistości. To humor taki trochę czarny, kąśliwy, naśmiewający się z naszej polskiej codzienności, oczywiście, jak to w komediach, jest dosyć przerysowany, ale nie sposób odmówić mu racji. Tu np. już na wstępie obrywa się Polskim Kolejom Państwowym, radiowym reklamom czy nadmorskim, polskim drożyzną w sezonie turystycznym, a nawet kapryśnej pogodzie! Znajdziemy tu też trochę o polskim czytelnictwie...

„Po prostu gdy nie było już w żadnej księgarni ani na Allegro pozycji, którą sobie umarzył, wypożyczał ją z najbliższej biblioteki. I nigdy nie oddawał. Sam się dziwię, że jeszcze nie siedzi za kratkami. Choć pewnie władze uznałyby, że czyn ma niską szkodliwość społeczną, bo kto w tym narodzie czyta? Chyba tylko ci nawiedzeńcy okupujący dwa razu do roku tragi książki w Krakowie i Warszawie. Reszta, jakby jej pokazać książkę, próbowałaby ją podłożyć pod nogę od stołu, żeby się nie kolebał. Przynajmniej takie wnioski płynęły ze sporządzanych raz na dwanaście miesięcy statystyk.”

Na szczęście autorka wie gdzie kończy się granica dobrego humoru, a zaczyna nieśmieszna przesada, i ewidentnie mocno się jej trzyma. Jest zabawnie, czytelnik razem z bohaterami może pośmiać się z przywar naszej codziennej polskiej rzeczywistości.

A co z bohaterami? Oczywiście prym wiodą tu Szymon Solański, Róża Kwiatkowska i Gucio – dobrze znamy ich z poprzednich tomów. Szymon to były policjant, teraz prywatny detektyw, wysoki, szczupły i gapowaty. Róża to dziennikarka (aktualnie w stanie spoczynku), konkretna baba, która nie da sobie w kaszę dmuchać. Ta dwójka w końcu w tym tomie decyduje się na związek, stąd wspólne pierwsze wakacje, jednak jak to z nimi zawsze bywa, nic nie idzie tak jak powinno, a oni mają ciężko z dogadaniem się nawzajem. Gucio za to kocha ich obydwoje, obserwuje ich zachowania swoim psim okiem i nie szczędzi komentarzy. To też najmądrzejszy pies świata, świetny detektyw!

Jak wspomniałam przy opisie, zjawia się tutaj też znany aspirant Barański, z którego raczej kiepski policjant, nie mówiąc już o detektywie... Jego postać wnosi wiele humoru w fabułę.

Jest też kilku bohaterów, którzy pojawiają się tylko w tym tomie – najważniejsza z nich jest Alicja, która opowiada o swoim pobycie w Świnoujściu w 1977 roku, kiedy również doszło tam do morderstwa... A może po prostu nieszczęśliwego wypadku? Tak twierdziła milicja.

Jeśli chodzi o samą kryminalną zagadkę, to na pewno jest zaskakująca. Podobało mi się, że autorka splotła ze sobą dwa czasy, że umieściła historię nad morzem w czasie trwania festiwalu FAMA, przez co na pewno książka zyskała na atrakcyjności. Dodatkowo przewija się tu też temat komunistycznej inwigilacji, który, jak na wstępie podkreśla autorka, oparty jest na faktycznych aktach sprawy inwigilacyjnej o kryptonimie KABARETON.

Ogólnie, jestem z lektury bardzo zadowolona. Muszę przyznać, że zdążyłam się już stęsknić za bohaterami serii, więc miło było znowu się z nimi spotkać i pochylić nad ciekawą sprawą kryminalną. Autorka jest w naprawdę dobrej pisarskiej formie, nie mam się tu za bardzo do czego przyczepić, humor był naprawdę trafiony w punkt! Zabawnie, zgryźliwie, ale bez przesady. Bardzo lubię wszystkie tomy serii, które są, że tak powiem, wyjazdowe (nie dzieją się w Chorzowie, na Śląsku), a ten myślę, że w mojej pamięci zapisze się szczególnie. Lubię książki, które dzieją się nad morzem, lubię dwutorową akcję, przedstawioną z punktu widzenia kilku bohaterów z inteligentną i wciągającą zagadką kryminalną i lubię się śmiać! Czego chcieć więcej? Poprawa humoru gwarantowana!

Moja ocena: 7,5/10

Za egzemplarz książki dziękuję Wydawnictwu Dolnośląskiemu!