"Złota śmierć" J.D. Robb

Autor: J.D. Robb

Tytuł: Złota śmierć

Cykl: Oblicza śmierci, tom 50

Tłumaczenie: Hanna Kulczycka-Tonderska

Data premiery: 22.03.2023

Wydawnictwo: Świat Książki

Liczba stron: 560

Gatunek: kryminał

 

J.D. Robb to pseudonim literacki znanej amerykańskiej pisarki Nory Roberts, zarezerwowany i stworzony specjalnie na potrzeby serii kryminalnej Oblicza śmierci. Nora Roberts swoją karierę pisarską rozpoczęła na początku lat 80tych XX wieku i od tego czasu zdołała napisać i wydać ponad 200 powieści! Pod swoim prawdziwym nazwiskiem znana jest z powieści obyczajowych i romansów, nic więc dziwnego, że do gatunku kryminału stworzyła sobie pseudonim literacki. Pierwszy tom serii Oblicza śmierci wydany był w roku 1995 (w Polsce dwa lata później) i, co zaskakujące biorąc pod uwagę, że seria liczy teraz ponad 50 tomów, zaplanowany był na trylogię. Autorka jednak zmieniła zdanie za namową swoich czytelników, którzy bardzo polubili się z główną bohaterką serii. „Złota śmierć” to jubileuszowy pięćdziesiąty (!) tom serii, który jednak spokojnie można czytać jako powieść osobną – wiem, sprawdziłam, to była moja pierwsza styczność z kryminalnym obliczem tej autorki.

 

Historia toczy się w kwietniu 2061 roku. Doktor Kent Abner, cieszący się ogólnym zaufaniem pacjentów i sympatią otoczenia, pewnego poranka dostaje tajemniczą paczkę. Zaadresowana jest do niego, więc bez chwili zawahania ją otwiera. W środku znajduje drewnianą szkatułkę, a w niej złote jajo, które w chwili otwarcia wydziela z siebie toksyczny gaz mordując mężczyznę w przeciągu zaledwie kilku minut. Popołudniu, dyrektor szkoły, a prywatnie mąż ofiary, po powrocie do domu wzywa policję. Sprawą ma zająć się porucznik Eve Dallas ze swoją partnerką detektyw Peabody. Pierwsze pytanie: czy to pojedyncze morderstwo, początek serii, a może test broni masowego rażenia? Jak na pojedyncze morderstwo sposób jego dokonania wydaje się zdecydowanie za mocno zaawansowany…

 

Książka składa się z 23 rozdziałów i epilogu, jednak rozdziały nie są pisane jednym ciągiem, są rozdzielone na osobne scenki, przez co książkę czyta się wygodnie. Narracja prowadzona jest w trzeciej osobie czasu przeszłego, narrator jest wszechwiedzący i przede wszystkim podąża za Evą, choć są pojedyncze wyjątki od tej reguły, jak np. otwierający książkę fragment o doktorze Abnerze. Styl powieści jest bardzo przyjemny, pisana jest lekkim językiem, a dialogi są żywe i bardzo realistyczne, swobodne. Często w nich autorka ucieka się też do delikatnych uszczypliwości, szczególnie, gdy wymiana zdań odbywa się pomiędzy Evą a Peabody, co nadaje lekturze dodatkowej lekkości i, mimo gatunku kryminału, pozytywnego zabarwienia. Czyta się doskonale!

 

Jako że wcześniej nie miałam z tą serią do czynienia, to już na wstępie zaskoczyło mnie to, że fabuła rozgrywa się w niedalekiej przyszłości, w roku 2061. Ta książkowa rzeczywistość jednak tylko w niuansach różni się od naszej, co delikatnie zaznaczone jest w tekście – np. podczas oględzin miejsca przestępstwa Dallas od razu może stwierdzić dokładny czas śmierci co do minuty, a zamiast rękawiczek, ręce spryskuje płynną gumą. Rozmowy telefoniczne to zawsze rozmowy wideo, a androidy to stróże i bardzo subtelne pomoce na usługach człowieka. Całe te tło wypada bardzo naturalnie, a i dodaje lekturze fajnego, oryginalnego smaczku.

 

Bo przede wszystkim jest to kryminał, powieść kryminalna oparta na klasycznych założeniach gatunku. Nie ma tu więc brutalności, nie ma rozlewu krwi, jest dedukcja, przepytywanie świadków i przyjemnym tempem prowadzona akcja. Sama intryga zbudowana jest bardzo precyzyjnie, jest przemyślana i prowadzona po nitce do kłębka. Dokładnie tak jak lubię!

„Nigdy nie chodzi tylko o tego, kto zostaje pozbawiony życia (…). Śmierć, a szczególnie morderstwo darło na strzępy życie tak wielu ludzi. Niezależnie od tego, w jaki sposób zostaną poskładani w całość, już nigdy, przenigdy nie będą tacy sami. Dla niektórych morderców (…) ta smutna prawda stanowiła swego rodzaju premię, doliczaną do aktu zabójstwa.”

Mimo że jest to pięćdziesiąty tom, to kreacje postaci również nie dają tego po sobie odczuć. Co prawda z tego tomu nie dowiedziałam się ile główna bohaterka ma lat, ale nie miałam poczucia, że czegoś w jej zachowaniu nie rozumiem, czy brakuje mi jakichś informacji. Każda postać się tu pojawiająca jest charakterna, kolorowa i w większości sprawia sympatyczne wrażenie, choć przecież nie na postaciach się tu przede wszystkim skupiamy. Jednak już w czasie tego jednego spotkania porucznik Dallas i jej męża zdołałam poznać dosyć dobrze dzięki pojedynczym scenkom z ich życia codziennego. To niesamowicie zgrana para, która wypracowała to co ma, własnymi siłami, własną energią. To równocześnie dwie osobne jednostki, każdy z nich zajmuje się swoimi sprawami, i respektuje to, że tak samo robi strona druga. Widać, że razem tworzą naprawdę zgraną parę, zdrowy związek, a pojawiające się dwa razy sceny seksu, wcale tu nie przeszkadzają – nie dominują nad fabułą, a i można się było ich spodziewać biorąc pod uwagę, że Roberts to przecież autorka romansów.

„Nie robił niczego, żeby zasłużyć na ów szacunek czy zaufanie. Wydaje mi się, że miłość rodzicielską większość dzieci dostaje w pakiecie.”

Mam intrygę, czas i postacie. Miejsce to Nowy Jork, małe bogate osiedla i piękny dom Eve i jej męża. Poza domem, jako ostoją bohaterki, pozostałe miejsca nie są specjalnie mocno podkreślane. Co innego tematy, które zmuszają nas do spojrzenia w przeszłość, tego jak dawne uczynki wpływają na późniejszą tożsamość i jak trudno jest się wypisać z ról narzuconych za młodu. Dodatkowo pojawia się tu silna osobowość psychopatyczna, zdolna do manipulacji i wykorzystywania swojej władzy i pozycji do własnych, mocno egoistycznych celów. W końcu spora część fabuły toczy się wśród elity społeczeństwa, ludzi majętnych, którzy do swoich bogactw często doszli poprzez wykorzystywanie słabszych. W książce wątek niewłaściwego wykorzystywania władzy i zepsucia materialnego jest dobrze oddany.

 

Muszę przyznać, że sięgając po „Złotą śmierć” nie obiecywałam sobie za wiele. W końcu to kryminał napisany przez autorkę romansów, a ponadto tom pięćdziesiąty! Toż to musi być telenowela! A jednak już od początku wyczułam, że moje założenia były złe, a ja mam przed sobą świetną powieść kryminalną, z dobrą intrygą, fajnymi żywymi i momentami zabawnymi dialogami i charakternymi postaciami. Bawiłam się naprawdę świetnie! Wszystko tu było dobrze przemyślane, nie miałam poczucia, że jest to produkcja taśmowa. Biorąc pod uwagę wielkość tego cyklu nie będę deklarować nadrabiania części poprzednich, ale bardzo chętnie sięgnę po cykl ponownie przy kolejnych jego premierach!

 

Moja ocena: 7,5/10

 

Recenzja powstała we współpracy z Wydawnictwem Świat Książki.

Dostępna jest też w abonamencie 

Dodaj na półkę - klik!

Podoba Ci się to, co robię?

Wesprzyj mnie na patronite.pl/kryminalnatalerzu i dołącz do grona moich Patronów!