"Zanim powiesz żegnaj" Harlan Coben i Reese Witherspoon

Autorzy: Harlan Coben, Reese Witherspoon

Tytuł: Zanim powiesz żegnaj

Tłumaczenie: Janusz Ochab

Data wydania: 29.10.2025

Wydawnictwo: Albatros

Liczba stron: 352

Gatunek: thriller medyczny / sensacyjny

 

On - autor prawie 40 książek tłumaczonych na 46 języki, często ekranizowanych i nagradzanych, jeden z największych twórców thrillerów na świecie. I ona - od lat jedna z najskuteczniejszych promotorek literatury, w której to kobiecy głos się liczy, aktorka i producentka. Rok temu podczas ich spotkania doszło do dyskusji o jej pomyśle, która szybko przerodziła się w coś więcej - w pełnoprawną powieść napisaną wspólnymi siłami. To książka “Zanim powiesz żegnaj” z nazwiskiem Reese Witherspoon i Harlana Cobena na okładce!

 

Baltimore, czasy współczesne. Maggie McCabe właśnie stoi przed budynkiem uniwersyteckim, który tak wiele dla niej znaczy - to tam ponad dwadzieścia lat temu skończyła studia medyczne z wyróżnieniami, to tam poznała swojego przyszłego męża Marca i tam uczyła jej matka. Teraz życie, które tak dobrze znała, się skończyło, a ona przyszła, by uczcić stypendium, jakie na część jej matki przyznała administracja uczelni. Szybko jednak okazuje się, że po niedawnym skandalu, który kosztował Maggie utratę praw do wykonywania zawodu, nikt tam jej tak naprawdę nie chce… Zanim wyjdzie, łapie ją stary przyjaciel, mężczyzna, który, jak twierdzi, kochał jej matkę. Teraz jest jednym z najbogatszych lekarzy na świecie, posiada klinikę chirurgii plastycznej, w której przeprowadza dyskretne operacje dla najbogatszych… I choć nie mówi, czego tak naprawdę od Maggie chce, to oferuje jej pomoc w kryzysowej sytuacji, w jakiej teraz się znalazła. Tylko czy cena do zapłaty nie będzie za wysoka?

“Wszyscy nosimy w sobie przekonanie, że jesteśmy niezwykli i skomplikowani, że nikt nie wie, co naprawdę myślimy i do czego jesteśmy zdolni, a jednak uważamy, że potrafimy odczytywać myśli i motywacje ludzi.”

Książka rozpisana jest na prolog, 26 rozdziałów i epilog. Prolog rozgrywa się rok wcześniej, w Afryce Północnej, gdzie w obozie dla uchodźców pełnił służbę lekarską mąż Maggie. Rozdziały pisane są głównie z jej perspektywy, choć kilka zmienia postać przewodnią i kieruje uwagę na jej teścia i siostrę. Narracja prowadzona jest w trzeciej osobie czasu teraźniejszego w rozdziałach, w prologu zmienia się na pierwszoosobową. Styl powieści charakterystyczny jest dla thrillera sensacyjnego - zdania są krótkie, szybkie, skupiają się na oddaniu niezbędnych emocji postaci, ale przede wszystkim na ruchu. Przy pierwszych rozdziałach miałam wrażenie, że bardzo często powtarzane są imiona postaci, później, kiedy dialogów pojawiło się więcej, kiedy akcja zaczęła się zagęszczać, ten problem zniknął. Język, w jakim pisana jest powieść, jest prosty, codzienny, choć w momentach, kiedy zagłębiamy się w terminy medyczne i najnowsze technologie trzeba się skupić, by faktycznie wszystko dobrze zrozumieć. Dialogi nie zawierają przekleństw, są pisane sprawnie, dynamicznie, a momentami, gdy jest na to miejsce, ocierają się o delikatny humor, małe uszczypliwości. Książkę całościowo czyta się szybko i łatwo, nie wymaga od czytelnika wiele.

“Chciwość nie oznacza już “potrzebuję więcej”, chciwość to lęk przed utratą tego, co już masz. Przed powrotem. Więc trzymasz się jeszcze mocniej i nadal próbujesz piąć się w górę. Bo to jedyny kierunek, w którym możesz zmierzać.”

Jak wspomniałam na wstępie, Reese stawia kobiety w centrum historii. I dokładnie tak też jest w tym przypadku - Maggie to kobieta z krwi i kości, postać wielowarstwowa, skomplikowana, a przez to bardzo ludzka. Przede wszystkim jest chirurżką, która tylko na sali operacyjnej faktycznie czuje, że naprawdę żyje. Nie kryje się za tym wielka ideologia - Maggie po prostu to kocha i dałaby wszystko, by ponownie móc do zawodu wrócić. Poza tym jednak jest po prostu człowiekiem i to człowiekiem mocno pogubionym. To jej prywatna strata zawiodła ją w bardzo mroczne miejsce, przez co straciła możliwość wykonywania ukochanego zawodu. Mimo tego, Maggie, choć poobijana, to ciągle silna postać, kobieta, która się nie załamuje, która choć może ciągle nie wie jak, zamierza żyć dalej. Jednak to nadal nie wszystko - Maggie to też weteranka wojskowa, która tak jak jej mąż, wyjeżdżała na misje, ratowała ludzkie życia w sytuacjach naprawdę ekstremalnych. I te przeszkolenie wojskowe też w niej widać, kiedy trzeba jest uporządkowana, kiedy trzeba wie, jak zareagować, a równocześnie nie boi się ryzyka. To ta adrenalina ją napędza, sprawia, że krew płynie szybciej. To w tej kreacji dopatruję się największego wpływu Reese, kreacje kobiece Cobena nigdy nie były aż tak wielowarstwowe, zbudowane z taką uwagą jak Maggie.

“Praca na polu walki jest przerażająca, okropna; to najgorsza rzecz, jaką można sobie wyobrazić, nikomu tego nie życzysz.

Ale jest też uzależniająca.”

Obok niej występują postacie, które już więcej z Cobenem mają wspólnego - jest teść Maggie, ojciec Marca, bardzo oryginalny jegomość, harleyowiec i właściciel baru, który serducho ma po dobrej stronie i który swoimi sucharami nieraz potrafi skutecznie rozładować napięcie. Jest siostra Maggie, geniuszka technologiczna, która jakoś nie do końca radzi sobie w normalnym życiu. Jest pewien bardzo bogaty mężczyzna, którego może intencje długo nie są znane, ale który zachowuje się tak, jak na zarozumiałego bogacza w thrillerze sensacyjnym przystało. Są piękne kobiety, szybkie samochody i ogólne luksusy.

“Wy, ludzie żyjący w wygodach, możecie sobie pozwolić na rozterki moralne i etyczne.”

Cała akcja rozgrywa się w kilku miejscach, jednak kiedy już wraz z Maggie wkraczamy do luksusowej kliniki przyjaciela jej matki, to od wielkich pieniędzy nie można się odgonić. Wielkie rezydencje, dzieła sztuki, najnowocześniejsze apartamenty - to świat, który jest tutaj na wyciągnięcie ręki. To sprawia, że fabuła wydaje się nam oderwana na naszej zwyczajnej codzienności, sprawia, że thriller staje się szybką, dynamiczną, pozwalającą na zapomnienie się rozrywką. Intryga jest bogata w twisty, raz zaskakujące, raz trochę mniej, niemniej jednak autorzy długo utrzymują w tajemnicy o co faktycznie toczy się gra. Fani powieści sensacyjnych będą usatysfakcjonowani!

“Kobiety często potrafią skupić się lepiej na tym, co najważniejsze, na zrozumieniu misji. Nie pozwalają, by przeszkadzało im ich ego, czego nie można powiedzieć o mężczyznach.”

Jednak mimo typowego rytmu thrillera stawiającego na szybką akcję, książka porusza zagadnienia, wobec których nie można przejść obojętnie. Przyglądamy się lekarzom w akcji, przyglądamy się bogaczom, którzy dla poprawy swojego wyglądu czy ratowania zdrowia zrobią wszystko. I to pojawia się pytanie - czy postęp możliwy jest tylko dzięki egoistycznym pobudkom? A może właśnie przez egoistyczne pobudki posuwamy się za daleko - czy te wszystkie nowoczesne kuracje, ślepe gonienie za młodością nadal są moralne?

“Nie ma czegoś takiego jak odkrycie bez konsekwencji. Wszystko zależy od tego, co ludzie postanowią z nim zrobić.”

To wątek medyczny jest tutaj dominujący, ale nie jest jedyny. Bo na człowieka patrzymy całościowo. Patrzymy, jak radzi sobie w świecie, w którym technologia i sztuczna inteligencja są coraz mocniej zaawansowane, coraz mocniej wpływają na nasze życie, coraz mocniej je inwigilują… Czy dojdziemy do miejsca, w którym drugi człowiek nie będzie nam w ogóle potrzebny? Nie brakuje tu pytań uniwersalnych o to, jak żyć, gdy tego, kto był naprawdę ważny, nie ma już obok?

“Bo ludzkich narządów nie powinno się kupować ani sprzedawać. To niemoralne. To wyzysk. Sprzedawania narządów uprzedmiotawia ludzkie ciało, czyni z niego towar, redukuje je do wartości pieniężnej.”

“Zanim powiesz żegnaj” to thriller szybki, dynamiczny, który wciąga czytelnika w świat wielkich pieniędzy i luksusów. Jednak my nie oglądamy go oczami kolejnego bogacza, a lekarki, chirurżki wojskowej, która zna świat i wielkiej biedy, i wielkich pieniędzy. Świat, w którym moralne wybory nieraz stają pod znakiem zapytania, w których moralność tak naprawdę jest czymś trudnym do określenia, zależnym od tego, z jakiej perspektywy na sytuację się patrzy. Świetna, wyrazista kreacja głównej bohaterki, która przypadkowo wplątuje się w ogromną aferę, jest tym, co najmocniej w głowie zostaje po zakończeniu lektury, a tematy, jakie szybka akcja niesie, sprawiają, że lektura, mimo iż przede wszystkim jest rozrywką, to jednak nie jest ogłupiająca, niesie sobą pewną wartość. Myślę, że i Reese, i Coben włożyli w tę powieść to, co wychodzi im najlepiej.

“(...) powieści (...) czyta powoli, niespiesznie, starając się, by każda scena pojawiła się w jej głowie, plastyczna i barwna. W takich chwilach jest najbliżej stanu całkowitego wyłączenie umysłu - zajmuje swój mózg fikcją zamiast rozwiązywaniem problemów.”

Moja ocena: 7/10

 

Recenzja powstała w ramach współpracy z Wydawnictwem Albatros.

Dostępna jest w abonamencie za dopłatą 14,99zł 

(z punktami z Klubu Mola Książkowego 50% taniej) 

Dodaj na półkę - klik!

Podoba Ci się to, co robię?

Wesprzyj mnie na patronite.pl/kryminalnatalerzu i dołącz do grona moich Patronów!